گزارش، نقدها مشاور اربکان از شرایط مالی ترکیه - وبلاگ جیرا

به گزارش وبلاگ جیرا، یک اقتصاددان مشهور ترکیه بر این باور است که دولت باید به جای طرح شعار، با حمایت از فراوری، ارزش پول ملی را تقویت کند.

به گزارش گروه بین الملل وبلاگ جیرا، اگر تا دو سال پیش دولت ترکیه از این هراس داشت که هر 1 دلار آمریکا به نرخ 6 لیره این کشور نرسد، حالا این ترس معنایی ندارد و دلار از 8 لیره هم گذشته است.

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال تلگرامی وبلاگ جیرا بخوانید. (کلیک کنید)

جدیدترین خبرها و تحلیل های ایران و دنیا را در کانال اینستاگرامی وبلاگ جیرا بخوانید. (کلیک کنید)

وزیر اقتصاد و امور مالی و دارایی ترکیه که در عین حال داماد ارشد اردوغان است، اعلام نموده که مردم حقوق خود را به لیره دریافت می نمایند و اصلاً نباید کاری به دلار داشته باشند. اما واقعیت این است که افزایش نرخ دلار، بر تمام کالاهای مصرفی، خدمات و شرایط مالی ترکیه اثر گذاشته و بسیاری از خانواده های فقیر و حتی طبقه متوسط، برای تامین هزینه های اولیه، با مسائل عظیمی روبرو شده اند.

اینجاست که اقتصاددانان مطرح ترکیه، نقدها خود را از تصمیمات و اقدامات دولت اردوغان مطرح نموده و معتقدند که مسائل فعلی، تنها به خاطر شیوع کرونا نیست. بلکه بخش مهمی از این شرایط نا به سامان، به خاطر درک غلط مقامات مالی دولت، از درآمدها و منابع کشور است.

پروفسور دکتر عثمان آلتوغ که روزگاری به عنوان مشاور مالی مرحوم نجم الدین اربکان، نخست وزیر اسبق ترکیه فعالیت نموده، از کارشناسانی است که همیشه با زبانی ساده، نقدها خود را بیان می نماید. او در مصاحبه با روزنامه ملی گازته، تحلیل روشنی از شرایط کنونی اقتصاد ترکیه به دست داده است.

دولت و برنامه ریزی

پروفسور آلتوغ هنوز هم عاشق اربکان است و از او با لفظ استاد ما خواجه اربکان یاد می نماید. او با لحنی کنایی و بدون اشاره مستقیم، مشی سیاسی و مالی دولت اردوغان را به چالش کشیده و می گوید:استاد ما، دانشمند بود، آدمِ علم بود. کسی که اهل علم باشد، می داند که اول باید برنامه ریزی کند و در فاز بعدی، سراغ اجرا برود. اما کسانی که هیچ شباهتی به او ندارند، اول اجرا می نمایند، بعد می فرایند سراغ برنامه ریزی! اقتصاد دولت، باید متوازن باشد. باید بین درآمد و مصارف، تعادل برقرار کرد. کسی که کرسی بودجه را با بدهی جبران کند، برای بدهی باید سود بدهد، برای تامین سود باید تورم را تحمل کنی، تورم که آمد درآمدها به شیوه ناعادلانه تقسیم خواهد شد و بی عدالتی نیز، ارزش پول را پایین می آورد. در یک مقطع، صفرها را بر می داری و در مقطعی دیگر، دوباره دچار کاهش ارزش واحد پول ملی می گردد.

با هم خیس شدیم در این باران ها

پروفسور آلتوغ معتقد است: آن چه به پول ملی یک کشور، ارزش و اعتبار می دهد، چیزی نیست جز فراوری. به همین سادگی! این صدای موتور و ماشین کارخانه هاست که به اقتصاد و پول ملی، رونق و اعتبار می دهد.

این اقتصاددان محافظه کار ترکیه، در ادامه با اشاره کنایی به شعری که اردوغان همیشه در کمپین های تبلیغاتی خود، از مردم می خواهد آن را تکرار نمایند، چنین می گوید: این که شما از مردم بخواهی شعری را با صدای بلند فریاد بزنند و بگویند، با هم خیس شدیم در این باران ها، این نمی تواند به پول شما ارزش بدهد. شعر و آواز که نمی تواند به پول، جان بدهد. پول را با کار و فعالیت باید احیا کرد، با فراوری، با برنامه. استاد ما اربکان، با فهم این مسائل، بودجه را می بست. او خیلی خوب میدانست که یک دولتمرد، باید بر چه اساسی و با کدام نُرم اقتصاد و فراوری، بودجه را ببندد. اما این ها، فهمی از شرایط مالی ندارند و به شکلی بودجه را می بندند که حتی پیش از تصویب هم، به خوبی می توان فهمید که این بودجه، چند میلیارد کسری خواهد داشت.

بودجه بندی فرمالیته و بدون ناظر

مشاور اسبق مرحوم اربکان در خصوص بودجه ترکیه می گوید: باید در خصوص بودجه، دو نکته مهم و ساده را درک کنیم. اول این که بودجه، در واقع یک قانون است. قانونی که بر اساس آن، هم درآمد دولت روشن است و هم خرج و مصارف دولت. در نتیجه، به دولت اختیارات داده می گردد که بر اساس ارقام روشنی که در خصوص درآمد و هزینه وجود دارد، عمل کند. نکته دوم این است که بودجه، باید محصول کار و فکر مجلس باشد و نمایندگان، در بودجه بندی، نقش داشته باشند. قبلاً در نظام سیاسی ما، نقش مجلس، چنان اهمیتی داشت که اگر بودجه دولت تصویب نمی شد، دولت از اعتبار ساقط می شد. اما حالا در نظام ریاستی، مجلس، نقشی ندارد. دولت به هر شکلی که بخواهد بودجه را می بندد و به شکل فرمالیته آن را به مجلس می فرستد و به تصویب می رساند و بعد از آن هم، هیچ نظارتی بر روی تامین درآمد و صرف هزینه نیست. جایی که نظارت وجود نداشته باشد، چگونه ممکن است نظم مالی به وجود بیاید؟ وقتی که شما، طوری بودجه را می بندید که مصارف حکومت داری شما، به طور آشکاری، بیش از درآمدهای کشور است، دارید به کشور ضرر می زنید و توجیه تصمیمات غلط، سرکار گذاشتن ملت است.

دولت پرخرج

پروفسور آلتوغ در خصوص بودجه متوازن و شرایط فعلی اقتصاد ترکیه گفته است: اگر قرار باشد شما به عنوان دولت، طوری رفتار کنید که از هر طرف، قدرتمند و شیک دیده شوید و هزینه بر دوش ملت بگذارید، چنین چیزی فقط کرسی بودجه به دنبال می آورد. ممکن است شما با رای صد درصدی مردم نیز به قدرت برسید، اما اگر نتوانید اقتصاد کشور را به درستی اداره کنید، شما یک هیچ هستید. همین! الان هر کسی که اطلاعات اولیه بودجه را آنالیز کند، به وضوح می بیند که 245 میلیارد لیره کرسی بودجه داریم و 179 میلیارد لیره هم باید سود بدهیم. این یعنی یک ضرر 429 میلیارد لیره ای! برای تامین این کسری عظیم، به افزایش مالیات ها و افزایش هزینه های عمومی بخش دولتی، پناه می برند. حقوق خود را بالا می برند اما در خصوص کارگر و کارمند و بازنشسته کاری نمی نمایند و وقتی هم که به آنها اعتراض می گردد، می گویند: شما در عمرتان، این همه عظیمراه و اتوبان دیده بودید؟ همه این ها را ما ساختیم. باید به آنها گفت: قبول! همه این ها را شما ساختید. اما با کدام پول؟ با پولی که وام گرفته اید و اقساط آن را ما پرداخت می کنیم. آیا چنین چیزی برای ما فایده دارد؟

چرا دلار بالا رفت؟

پروفسور آلتوغ در خصوص دلایل افزایش نرخ دلار و کاهش ارزش لیره ترکیه گفته است:وقتی که اقتصاد ما، مصرف محور باشد و فکری به حال فراوری نکند، نتیجه چیزی جز این نخواهد بود. ما همه پول هایمان را صرف واردات می کنیم. از تلفن همراه گرفته تا خودرو و خیلی چیزهای دیگر. همه این ها را وارد می کنیم و بابت آن، دلار می دهیم.

آلتوغ با بیانی کنایی، سخنان وزیر اقتصاد را به چالش کشیده و گفته است:می پرسند: چرا دلار بالا رفته؟ می گوید: چکار دارید؟ مگر به دلار حقوق می گیرید؟ در جواب باید به او گفت: نه. اما شما، نفت را برای ما، به دلار می خرید، خودرو، قطعات و خیلی چیزهای دیگر را به دلار می خرید. این ها باید مورد بحث قرار بگیرد. به قول معروف، نادان ها در خصوص افراد حرف می زنند و نیمه داناها در خصوص رویدادها. اما کسی که صاحب فکر باشد در خصوص فکر و واقعیت موجود حرف خواهد زد. همین الان، بعضی از اقتصاددانان ما، می خواهند در خصوص بودجه حرف بزنند. اما آقایان، با آن همه رسانه ای که در اختیار دارند، چند موضوع انحرافی وسط می اندازند تا افکار عمومی اصلاً سراغ بحث بودجه نفرایند. در چنین شرایطی است که می بینیم، نظام آموزش عالی ما هم به کارخانه ای تبدیل شده برای فراوری مدرک و دادن این مدارک به آدمهایی که کاری پیدا نمی نمایند. شاید ما تنها کشوری هستیم که آدم ها برای دریافت گواهینامه بیکاری، هم رقابت می نمایند و هم عمر و پول خود را می دهند!

کامیون، یا سواری؟ مساله این است

مشاور اسبق نخست وزیر اسلامگرای ترکیه پروفسور عثمان آلتوغ در خصوص اقتصاد ترکیه گفته است:ارزش پول ملی را صدای موتور کارخانه معین می نماید نه لحن سخنرانی رئیس جمهور! شما جاده های ما را بگردید. اگر تریلی و کامیون دیدید، باید شادمان باشد. تردد کامیون و تریلی، یعنی این که یا مواد خام و مصالح و یا کالای فراوری شده، در نقل و انتقال است و چرخ فراوری می چرخد. اما اگر همه جا خودرو سواری دیدید، بدانید که فقط پای گردش مصرف و وابستگی به سوخت خارج و خودرو خارج در میان است. ما در خصوص مسائل مالی مان، باید به فراوری و علم مدیریت، احاطه داشته باشیم. خداوند در سوره ناس، بندگان را توصیه نموده که هر کاری را به اهل بسپارند. چگونه است که ما برای حل مشکل حقوقی مان، به دنبال بهترین وکیل و برای سلامتی نیز در جستجوی بهترین پزشک هستیم اما برای کشور، بهترین و اهل ترین انسان ها را انتخاب نمی کنیم. ما الان گرفتار این هستیم که دانایان و فرزانگان سکوت نموده و عوامفریب ها در حال سخن گفتن هستند.

منبع - روزنامه ملی گازته