اومیکرون به ایران رسید؟ - وبلاگ جیرا

به گزارش وبلاگ جیرا، 94 کشور موارد قطعی ابتلا به کرونای اومیکرون را تأیید نموده اند و در کنار فرایند صعودی ابتلا در کشور های اروپایی، تعداد کشور های آسیایی و همسایه های ایران درگیر این ویروس هم در حال افزایش است.

به گزارش همشهری، تا بعدازظهر دیروز ورود این سویه به کشور به صورت رسمی تأیید نشده، اما به گفته طلعت مختاری آزاد، رئیس آزمایشگاه ملی آنفلوآنزا این اتفاق به معنی وارد نشدن ویروس اومیکرون به کشور نیست، بلکه به این معنی است که در نمونه های آزمایش شده هنوز موردی تأیید نشده است.

همه این ها در شرایطی است که چندهفته ای می گردد که موارد سرماخوردگی و ابتلا به آنفلوآنزا در کشور فرایند افزایشی به خود گرفته است؛ به طوری که اوایل آذر، محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با تأیید این موضوع گفته بود که موارد ابتلا به آنفلوآنزا در کشور، به زودی در آستانه هشدار قرار می گیرد و اگر کووید-19 و آنفلوآنزا به صورت همزمان، در فردی ایجاد گردد، بیماری شدیدتر و مرگبارتر خواهد شد.

تازه ترین مطالعات هم نشان می دهد که ابتلا به اومیکرون نشانه هایی شبیه به سرماخوردگی دارد. آبریزش بینی، عطسه، سردرد، خستگی و گلودرد از نشانه های کرونای اومیکرون است و در سرماخوردگی های معمول چنین علائمی شایع است، اما به گفته پزشکان با بروز این علائم ضرورت دارد بیمار به پزشک مراجعه کند و در صورت احتیاج تست کرونا بدهد تا در صورت ابتلای قطعی به کووید-19، زمان طلایی برای درمان از دست نرود.

براساس اعلام وزارت بهداشت با عبور قطعی از پیک پنجم، ابتلا و مرگ در کشور فرایند کاهشی را طی می نماید. در شبانه روز اخیر آمار روزانه فوتی ها 41 مورد اعلام شد و بیماران شناسایی تازه هم 1361 نفر بودند که 243 بیمار بستری شدند، اما به گفته مصطفی صالحی وزیری، مسئول آزمایشگاه مرجع کشوری کووید -19 انستیتو پاستور ایران با اینکه در ابتدای شیوع اومیکرون در آفریقای جنوبی اطلاعاتی ازجمله کاهش سرایت کرونا با این سویه تازه منتشر می شد، اما تجربه کشور هایی ازجمله انگلیس حاکی از آن است که تا کنون کاهش شدت بیماری با این واریانت تازه نسبت به سویه دلتا وجود نداشته است.

مصطفی صالحی وزیری، مسئول آزمایشگاه مرجع کشوری کووید -19 انستیتو پاستور ایران درباره مراحل تشخیص این ویروس و تفکیک آن از کرونای دلتا به همشهری می گوید: روش استاندارد طلایی آنالیز ویروس ها تشخیص ژنوم آن است که در تمام آزمایشگاه ها امکان پذیر نیست و باید با آنالیز موارد مشکوک در آزمایشگاه های مرجع ازجمله انستیتو پاستور انجام گردد. البته یک روش غربالگری وجود دارد که تشخیص آن 100 درصدی نیست، اما می توان از آن به عنوان روش جایگزین در آزمایشگاه های دیگر استفاده کرد.

این روش زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که امکان مشخص توالی وجود ندارد. در این حالت موارد مشکوک غربالگری شده در آزمایشگاه ها، از سوی آزمایشگاه مرجع مشخص توالی می شوند و در نهایت اگر از درستی روش اطمینان حاصل گردد، غربالگری صورت گرفته در تشخیص سویه تازه تأیید می گردد. او به فراوری کیت های تشخیص در این روش غربالگری از سوی انستیتو پاستور و 2 شرکت خصوصی اشاره می نماید و می گوید: تمام آزمایشگاه ها می توانند از این کیت ها استفاده نمایند.

البته کیت های آزمایشگاهی دیگر که پیش از این برای تست های PCR و شناسایی سویه هایی ازجمله دلتا و آلفا مورد استفاده قرار می گرفتند هم می توانند ابتلا به کرونا با سویه تازه اومیکرون را شناسایی نمایند، اما امکان تفریق این سویه تازه از دیگر سویه ها را ندارند و تنها توانایی تشخیص ابتلا به کووید-19 را دارند.

او در پاسخ به این سؤال که هم اکنون بعضی کشور ها با ابتلای قابل توجه به کرونای اومیکرون روبرو شده اند و آیا علت این مسئله سرعت انجام تست و تجهیزات آنهاست یا غلبه سویه، شرح می دهد: سرعت انتقال اومیکرون چندبرابر دیگر سویه ها ازجمله دلتاست و هر کشوری که ورود آن را تأیید کند، به احتمال زیاد با افزایش موارد ابتلا هم روبرو خواهد بود.

البته به گفته این مسئول، داده ها حاکی از آن است که تا به امروز تفاوتی در کاهش شدت بیماری با واریانت تازه نسبت به سویه دلتا وجود نداشته و به همین علت همچنان برترین گزینه برای مقابله با بیماری با هر نوع سویه جهش یافته تازهی، رعایت پروتکل های بهداشتی است. توصیه این است که همچنان مدارس به صورت آنلاین برگزار و تجمعات غیرضروری هم حذف گردد. بعلاوه واکسیناسیون با سرعت ادامه داشته باشد و اقدامات جدی درباره واکسن نزده ها صورت بگیرد.

ابتلا به آنفلوآنزا و کرونا قابل تشخیص است

نکته دیگر شباهت زیاد نشانه های ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا و اومیکرون است و این تصور را ایجاد نموده که تمام موارد آنفلوآنزا، همان اومیکرون است. البته طلعت مختاری آزاد، رئیس آزمایشگاه ملی آنفلوآنزا و عضو کمیته ملی واکسن کووید-19 این موضوع را تأیید نمی نماید و می گوید: آنفلوآنزا و کرونا 2 ویروس جدا از هم هستند و تجهیزات تشخیص این دو بیماری در آزمایشگاه های کشور وجود دارد.

بر این اساس نمی توان ادعا کرد که فرد مبتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا به کرونای تشخیص داده نشده مبتلاست؛ چراکه در آزمایش ها از هم تفکیک می شوند. به گفته این مسئول سویه اومیکرون قابل تشخیص است: مهم نیست فرد به کدام سویه کرونا مبتلا شده، بلکه تشخیص بیماری و درمان آن در زمان مناسب اهمیت دارد. کرونا و آنفلوآنزا هر دو بیماری ویروسی اند، اما هر کدام باید فرایند درمانی خودشان را طی نمایند. البته هر دو بیماری تنفسی هستند و رعایت پروتکل های بهداشتی یکسان ازجمله استفاده از ماسک و حفظ فاصله فیزیکی با هدف جلوگیری از انتقال آلودگی به دیگران توصیه می گردد.

از اومیکرون بترسیم

در این شرایط علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی بیمارستان مسیح دانشوری تأکید می نماید که نباید نسبت به اومیکرون رفتار ساده انگارانه ای داشت، این ویروس خطرناک است. او به همشهری می گوید: وقتی گستردگی اومیکرون زیاد گردد، می تواند خطرناک باشد؛ چرا که ایمنی گریزی و سرعت انتقال آن بالاست. در کنار این ها احتمال زیادی برای ایجاد جهش های دیگر و شدت گرفتن بیماری وجود دارد و تمام این موارد باید جدی گرفته گردد.

به گفته این متخصص، شاید بهتر است، بدترین سناریو در خصوص واریانت تازه در نظر گرفته شده و اقدامات لازم برای جلوگیری از انتشار آن انجام گردد: مطالعات در انگلستان نشان می دهد که اگر اقدامات لازم درباره این سویه صورت نمی گرفت، احتمال وقوع 25 تا 75 هزار مرگ ناشی از اومیکرون وجود داشت. او ادامه می دهد: سرعت انتقال و شیوع این سویه از دلتا هم بیشتر است. از طرف دیگر، به استناد مطالعات، مقدار گریز از سیستم ایمنی در این سویه بیشتر از سویه دلتاست. این ایمنی گریزی هم شامل افرادی می گردد که بر اثر بیماری و عفونت طبیعی، ایمنی پیدا نموده و هم افرادی که واکسن زده اند.

براساس اعلام ناجی، بعلاوه تحقیقات درباره اثربخشی واکسن فایزر و مدرنا در برابر این سویه نشان می دهد که 2 دوز از این واکسن ها، می تواند تا حدودی جلوی ابتلا به اومیکرون را بگیرد، اما این مقدار در خصوص واکسن هایی مانند سینوفارم، اسپوتنیک وی، آسترازنکا و جانسون اند جانسون بسیار کمتر است.

البته گفته می گردد اثر بخشی دوز سوم واکسن فایزر و مدرنا در برابر واریانت اومیکرون تا 90 درصد هم گزارش شده است. درحالی که این مقدار درباره واکسن های دیگر بسیار کمتر است. رئیس مرکز تحقیقات ویروس شناسی می گوید: در هر صورت، ایمنی بخشی دوز سوم در خصوص تمام واکسن ها مؤثر است و تزریق آن باید جدی گرفته گردد. ترتیب اثربخشی واکسن ها در برابر سویه اومیکرون به ترتیب مقدار اثر بخشی در برابر اومیکرون، مدرنا و فایزر، اسپوتنیک وی، آسترازنکا و سینوفارم است. اما هر کدام می توانند اثربخشی نسبی در دوز سوم در برابر این سویه هم داشته باشند.

درمان اومیکرون مانند سویه های دیگر است

این متخصص در ادامه به درمان اومیکرون اشاره می نماید و می گوید: روش درمان واریانت اومیکرون به روش سابق است و تفاوتی با سویه های دیگر ندارد. اما نگرانی دیگر در خصوص این سویه، گردش همزمان آن با سویه دلتاست که امکان ایجاد سویه نوترکیبی را در انسان و حیوانات می دهد که این موضوع می تواند خطرناک باشد. هر چند که هم اکنون آمار دقیقی از شیوع اومیکرون در جهان و ترکیب سویه ها وجود ندارد. به گفته او، احتمال ابتلا به عفونت مجدد بر اثر اومیکرون نسبت به دلتا 2.3 دهم تا 8 برابر بیشتر است.

با افزایش مقدار شیوع این ویروس در جهان، حالا نکته مهمی که از سوی این متخصص اعلام می گردد، رعایت پروتکل های بهداشتی است: ساده انگاری در برابر این ویروس به هیچ وجه درست نیست. در ایران هم باید به وسیله رعایت تمام موارد ایمنی و مجازی شدن فعالیت های مراکز آموزشی و سایر فعالیت ها، کشور را در برابر هجوم سویه اومیکرون ایمن کرد.

نظارت دقیق برای جلوگیری از تجمع ها، استفاده از ماسک و رعایت تمام موارد پیشگیری از بیماری و تکمیل واکسیناسیون و بعلاوه تزریق دوز سوم ازجمله مواردی است که می تواند جلوی توسعه سویه تازه را بگیرد. این متخصص هم این احتمال را می دهد که این سویه وارد کشور شده باشد، اما وقتی گزارش دقیقی در این زمینه وجود ندارد، نشان می دهد که کار ژنتیکی وسیع و قابل اطمینانی در این زمینه انجام نشده است، چرا که برای تشخیص این سویه احتیاج به تجهیزات تخصصی است، این تست ها هم گران و وارداتی است.