راهنمای کامل خرید کاکتوس؛ انواع و نکات نگهداری هر کدام - وبلاگ جیرا

به گزارش وبلاگ جیرا، کاکتوس ها را می توان گیاهانی مقاوم با ویژگی های مختلف در نظر گرفت که هر یک شکل ها، رنگ ها و علایق خاص و متنوع خود را دارند. گونه هایی از کاکتوس وجود دارند که ارتفاع آن ها فقط 2 سانتی متر است، در حالی که بعضی از آن ها چندین متر بلندی دارند. بعضی از کاکتوس ها سبز و بعضی دارای بافت بیرونی (مانند تارهای سفید یا خارهای طلایی بلند) هستند. وجود تنوع بی شمار این گیاهان ممکن است شما را برای انتخاب و خرید کمی گیج کند. از طرفی ممکن است بپرسید که آیا این گیاهان بیابانی به نگهداری هم احتیاج دارند یا چه فاکتورهایی در خرید آن ها مهم است؟

با توجه به همین سؤالات هدف ما در این راهنمای کاربردی یاری به انتخاب و خرید انواع کاکتوس، در کنار ارائه مطالبی درباره اصول نگهداری از این گیاه است. هدایت که می تواند تجربه یک خرید آگاهانه را برای شما رقم بزند. پس در ادامه با وبلاگ جیرا مگ همراه باشید.

در ابتدا تفاوت کاکتوس و ساکولنت را بدانید

با پا گذاشتن به فروشگاه های انواع گیاه و کاکتوس احتمالاً اولین سؤالی که از شما پرسیده می گردد این است که علاقه مند به ساکولنت هستید یا کاکتوس؟ کلیدی ترین نکته در خصوص تفاوت این دو نوع گیاه را می توان به این صورت اعلام کرد که همه کاکتوس ها ساکولنت هستند، اما همه ساکولنت ها کاکتوس نیستند. چرا؟ چون ساکولنت ها دارای قسمت های گوشتی ضخیمی هستند که آب را در خود ذخیره می نمایند. چنین ویژگی در بین انواع کاکتوس ها هم مشترک است؛ اما از طرفی باید اعلام کرد که کاکتوس ها دارای خارهای خارجی هستند و هیچگونه برگی ندارند. در حالی که انواع ساکولنت ها بدون خار هستند.

نکات مهم در انتخاب کاکتوس

به طور کلی برای انتخاب و خرید کاکتوس باید در ابتدا با دسته بندی کلی این نوع از گیاهان آشنا شوید. سپس بدانید که برای چه محیطی قصد خرید کاکتوس دارید. درواقع اگر می خواهید این نوع گیاه را در داخل آپارتمان نگه دارید، باید نوع خاصی از آن را انتخاب کنید. همان طور که در صورت تصمیم گیری برای نگهداری از کاکتوس در حیاط خانه، احتیاج به شناخت و انتخاب محل مناسب برای آن دارید.

شناخت و انتخاب انواع کاکتوس

جالب است بدانید که خانواده کاکتوس ها بیش از 1750 گونه دارند؛ اما در حالت کلی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

• کاکتوس های بیابانی خاردار
• کاکتوس های جنگلی

کاکتوس های بیابانی خاردار بومی منطقه ها خشک هستند و کاکتوس های جنگلی، از منطقه ها گرمسیری نشات می گیرند. اگر بخواهیم به نمونه ای از کاکتوس های بیابانی اشاره کنیم، احتمالاً ساگوارو (Saguar) برترین گزینه است. کاکتوسی بیابانی که در کارتون کایوت و رودرانر (در ایران به نام کارتون میگ میگ شناخته می گردد) حضور داشت و نمادی از چشم انداز جنوب غربی کویرِ آمریکا است.

معمولاً کاکتوس ساگوارو فروش خانگی ندارد، اما می توانید از انواع کاکتوس پایه چرمی (Lemaireocereus Marginatus) و افروبیا شمعدانی (Euphorbia Lactea Compacta) برای فضای داخلی و خارجی خانه بهره ببرید. از دیگر انواع کاکتوس ها، نوع جنگلی هستند که گردتر، کوتاه تر و چاق ترند. به عنوان نمونه فروکاکتوس گلوکسنس (Ferocactus Glaucescens) یا مگنی فیکوس مادری (Parodia Magnifica) از این گونه ها هستند. در صورتی که فضای کافی در آپارتمان خود ندارید، انتخاب این کاکتوس ها می تواند گزینه خوبی باشد چراکه رشد کمی دارند و فضای زیادی را اشغال نمی نمایند.

شرایط نگهداری کاکتوس در آپارتمان

کاکتوس ها در هر حالتی زیبایی بخش محیط هستند زیرا این گیاهان مقاوم با هر دکوراسیونی مطابقت دارند و می توانند مجذوب کنندهیت های بصری خوبی را ارائه دهند. به عنوان مثال می توانید آن ها را در گلدان های رنگارنگی قرار دهید که مکمل شکل، بافت و رنگ گیاهان است، اما در کنار جنبه های زیبایی شناسی، توجه به یکسری نکات برای نگهداری کاکتوس در خانه ضروری است که در این قسمت به آن ها اشاره می کنیم:

• برخورداری از فضایی روشن و آفتابی (با نور طبیعی یا مصنوعی)
• خودداری از آبیاری بیش از حد
• توجه و مراقبت از گیاه در هنگام تعویض گلدان
• کوددهی و هرس کاکتوس
• توجه و مراقبت از شکوفه های کاکتوس

کاکتوس ها را در فضایی روشن قرار دهید

مکان مورد احتیاج برای کاکتوس ها باید محلی روشن و آفتابی در داخل خانه شما باشد و چه بهتر که در صورت امکان آن ها را در کنار پنجره جنوبی قرار دهید. گفتنی است که بیشتر این گیاهان با نور مصنوعی هم مطابقت بالایی دارند؛ بنابراین دفترکاری خوش نور هم می تواند مکان مناسبی برای کاکتوس های آپارتمانی به حساب آید.

به کاکتوس کم آب دهید

همان طور که می دانید بیشتر کاکتوس ها بومی منطقه ها خشک هستند و با بارندگی کم سازگار شده اند. کاکتوس آپارتمانی شما هم در همین دسته است و احتیاج به آبیاری زیادی ندارد؛ بنابراین گیاه خود را هر دو یا سه هفته یک بار آبیاری کنید. البته بهتر است که مقدار آب وارده کم باشد. چراکه اگر خاک خیلی مرطوب گردد، کاکتوس پوسیده می شوند.

گهگاهی به کاکتوس کود دهید!

بیشتر کاکتوس ها به کندی رشد می نمایند و مانند گیاهان آپارتمانی معمول برای رشد سریع تر به کود احتیاج ندارند؛ اما در صورتی که علاقمند به تغذیه کاکتوس هستید، بهار و تابستان فرصت خوبی برای استفاده از کودهای گیاهان آپارتمانی است که معمولاً به رنگ بنفش هستند. البته به یاد داشته باشید که بیش از حد کاکتوس را کوددهی نکنید.

در صورت احتیاج هرس کنید

از آنجایی که کاکتوس ها کند رشد می نمایند، معمولاً لازم نیست نگران هرس کردن آن ها باشید، اما در صورت احتیاج این عمل می تواند کار مفیدی باشد.

توجه به شکوفه های کاکتوس

در صورتی که کاکتوس شما به سن گلدهی رسیده باشد، نور کافی دریافت کند و شرایط رشد خوبی داشته باشد، با گذشت زمان، ممکن است شکوفا گردد. به طور کلی هر گونه از کاکتوس ها برنامه شکوفه دهی و رنگ گل خاص خود را دارند. گل های سفید، صورتی، قرمز، نارنجی، زرد یا بنفش از جمله رنگ های رایج در انواع شکوفه های کاکتوس است. درواقع همه کاکتوس ها گیاهان گل دار هستند و می توانند گل بدهند؛ اما بعضی از گونه ها راحت تر از انواع دیگر قابلیت شکفتن دارند. گونه هایی از خانواده های مامیلاریا (Mammillaria)، جیمنوکالیسیوم (Gymnocalycium) و پارودیا (Parodia) در این دسته قرار دارند.

گلدان کاکتوس را با احتیاط عوض کنید

کاکتوس ها شبکه ریشه ای کوچکی دارند، بنابراین احتیاجی به عوض کردن گلدان آن ها به صورت دائم وجود ندارد. درواقع برای تنوع ظاهری، می توانید هر سه یا چهار سال یک بار گلدان خود را عوض کنید. اما از جنبه نگهداری، چه وقت زمان عوض کردن گلدان کاکتوس است؟

اگر متوجه شدید که ریشه ها با فشار داخل گلدان قرار گرفته اند یا کاکتوس آن قدر رشد نموده که قادر به ثابت ماندن در گلدان نیست، وقت تعویض گلدان فرا رسیده است.

آیا کاکتوس های خانگی سمی هستند؟

ضروری است بدانید که کاکتوس ها برای انسان و حیوانات خانگی از جمله گربه و سگ سمی نیستند. اما قضیه زمانی خطرناک می گردد که این گیاهان خورده شوند. عموما خوردن کاکتوس می تواند باعث درد معده و اسهال گردد. بعلاوه ممکن است بعضی افراد واکنش های آلرژیک به تیغ های روی کاکتوس ها داشته باشند؛ بنابراین بهتر است از قبل از خرید این نوع از گیاهان از عدم حساسیت به کاکتوس و ساکولنت مطمئن شوید.

شرایط انتخاب و نگهداری انواع کاکتوس در خارج خانه

اگر در شهری با آب و هوای معتدل زندگی می کنید، استفاده از کاکتوس به عنوان گیاهی برای زیباسازی محیط انتخاب هوشمندانه ای است.

برای کاشت کاکتوس در محیط بیرون خانه حتماً محلی با زهکشی خوب، مانند بالای یک شیب آفتابی را انتخاب کنید. اگر در شهرهایی با آب و هوای سرد زندگی می کنید، می توانید گلدان های کاکتوس خود را در فصول گرم سال در فضای باز قرار دهید و برای زمستان آن ها را به داخل خانه بیاورید. بعلاوه توصیه می کنیم که از کاکتوس های برجسته و گرد به عنوان پرنماینده فضا همراه با انواع رونده در محیط خارجی خانه بهره ببرید تا نمایی مجذوب کننده برای حیاط شما فراهم گردد.

به طور کلی نکات ضروری در کاشت و نگهداری از کاکتوس ها در فضای خارجی خانه شامل موارد زیر است:

• کاکتوس ها را در محیط های دائماً مرطوب نکارید.
• گلدان گیاه را روی پاسیو یا بالکن های آفتابی قرار دهید و به یاد داشته باشید که کاکتوس ها عاشق نقاط آفتابی و داغِ حیاط شما هستند.
• مطمئن شوید که گلدان ها دارای سوراخ های زهکشی هستند.
• هنگام کاشت کاکتوس ها همان اصولی را رعایت کنید که هنگام کاشت گیاهان معمولی انجام می دهید.

4 نکته مهم در خرید کاکتوس

اگرچه کاکتوس ها گیاهان مقاومی هستند و می توانند در شرایط سخت زنده بمانند، اما برای خرید کاکتوسی سالم باید به نکات مهمی توجه داشته باشید؛ بنابراین در این بخش از مقاله به ارائه چهار نکته کلیدی در خرید کاکتوس برای داخل آپارتمان یا بیرون خانه می پردازیم.

توجه به خاکِ نهالِ کاکتوس

در مراکز فروش گیاهان، معمولاً کاکتوس ها را در گلدان های کوچک یا بستر های پلاستیکی حاوی خاکی مشاهده می کنید که به طور خاص برای رفع احتیاج گیاه طراحی شده است. ضروری است بدانید که کاکتوس معمولاً به صورت نهال فروخته می گردد و بستر خاکی آن ها حاوی پایه ای از مواد از جمله سنگ خارا (Pumice Stone) است.

سنگ خارا به منظور نگهداری آب به مدت طولانی در خاک، استفاده می گردد. خاک کاکتوس باید به میزان کافی سبک باشد تا بتواند آب را نگه دارد. بعلاوه سبک بودن خاک یاری می نماید تا بین هر دانه، حفره های هوا به وجود آید تا ریشه ها در آن رشد نمایند؛ بنابراین در هنگام خرید از مواد معدنی درون بستر خاکی گیاه آگاهی پیدا کنید و در صورت عدم وجود خاک مناسب اقدام به خرید خاک کاکتوس کنید.

توجه به نوع تیغ

اگرچه بدنه کاکتوس ها طوری به نظر می رسند که انگار با خارهای تیزی پوشیده شده اند، اما لمس همه کاکتوس ها خطرناک نیست. درواقع در آنالیز تیغ ها توجه به نوع آن اهمیت بیشتری نسبت به تیغ داشتن یا نداشتن بدنه کاکتوس، دارد.

کاکتوس ها به طور کلی دارای دو نوع تیغ هستند:

• خارهای کوتاه و ضخیم که به گلوشید (Glochid) معروف هستند و معمولاً به صورت خوشه ای در یک سوم پایین ساقه قرار می گیرند. این نوع از خارها اغلب نرم هستند و به رنگ های خاکستری و قهوه ای دیده می شوند.
• خارهای بلندتر و نازک تر به تیغ های تیز هم مشهورند. خارهای تیز معمولاً به رنگ های روشن و سفید دیده می شوند و می توانند تا 8 سانتی متر طول داشته باشند.

کاکتوس هایی با خارهای بلند و تیز جزو خطرناک ترین ها انواع این گیاهان محسوب می شوند؛ اما جایی برای نگرانی نیست، چراکه گونه های کمی وجود دارد که گلوشیدهای بسیار ضخیمی دارند. گلوشیدها تنها به عنوان دفاعی در برابر گیاه خواران در بدنه کاکتوس ها وجود دارند.

گونه های مختلف کاکتوس، احتیاجهای متفاوت

به یاد داشته باشید که مهم ترین مشخصه در خرید کاکتوس، منشأ هر گونه است، زیرا همان طور که قبلاً هم اشاره شد، باید اکوسیستم این گیاهان را به منظور نگهداری بهتر آنالیز کرد. به عنوان مثال بعضی کاکتوس های بومی جنگل های استوایی یا منطقه ها کوهستانی برای زندگی به دمای کمتر از 10 درجه سانتی گراد احتیاج دارند. در حالی که بعضی دیگر می توانند در دمای بیش از 30 درجه سانتی گراد زنده بمانند. بعلاوه بعضی از کاکتوس ها طبیعت بسیار سازگاری دارند و قادر به زندگی بدون آب به مدت طولانی هستند، اما باید در نظر داشته باشید که کاکتوس هم نوعی گیاه است و به آب رسانی مرتب برای طراوت و رشد بهتر احتیاجمند است.

سلامت کاکتوس

ضروری است بدانید که بخشی از اجزای کاکتوس به راحتی به وسیله باکتری ها یا سایر میکروارگانیسم ها آلوده می گردد. ساقه کاکتوس یکی از این بخش های مستعد عفونت است که اگر درمان نگردد، می تواند به وسیله سیستم آوندی به سرعت از ریشه به برگ ها و ساقه این گیاهان سرایت کند. دقت داشته باشید که عفونت کاکتوس معمولاً به علت مواردی از جمله نگهداری آن ها در یک محیط مرطوب، بارور کردن بیش از حد آن ها یا صرفاً به علت آسیب دیدگی پوست ساقه کاکتوس باشد. بیشتر عفونت ها به وسیله قارچ ها ایجاد می شوند و معمولاً با قارچ کش ها قابل درمان هستند.

سخن آخر

با اینکه کاکتوس ها گیاهان بسیار مقاومی هستند که می توانند سال ها زنده بمانند، اما مسلماً موجوداتی جاودانه نیستند و مانند همه موجودات زنده، حفظ سلامتی آن ها به معنای تشخیص به موقع مسائل گیاه و کوشش برای رفع کردن آن ها است.

منابع: Costa Farms, CACTUSWAY